دیدگاه های معرفت شناختی هجویری در کشف المحجوب درباره ایمان و معرفت

Authors

Abstract:

در این مقاله آراء هجویری درباره ایمان و معرفت و رابطه میان آنها بررسی می شود.  اما پیش از آن، انسان و جوانب وجودی او و آنچه نزد هجویری اسباب کسب معرفت محسوب است، مورد بررسی قرار  می گیرد.  ضمناً از آنجا که به نظر می رسد بین ایمان و معرفت تفاوت وجود دارد و انسان نوعاً برای تحصیل این دو مجهز به اسباب و وسائطی است، لذ ا، پیش از بررسی دو موضوع معرفت و ایمان و رابطه بین آ نها، شناخت این ابزارها در چگونگی کسب معرفت ضروری می نماید. همچنین در این مقاله معلوم می گردد که هجویری به رغم اعتقاد برخی از اندیشمندان و عرفا از قبیل ابن عربی، معرفت را برهانی می داند.  لیکن، به نظر او برهان و استدلال سبب معرفت است نه علت آن.بنابراین، الهام که به نظر او مبنایی قطعی برای تشخیص خطا و صواب نیست نمی تواند راه به معرفت ببرد. با این همه، وحدت وجود را، که نزد اغلب متکلمان و اندیشمندان محل مناقشه بوده است، راهبردی به معرفت و ایمان تلقی می نماید. او علاوه بر اینکه آراء نحله های گوناگون را درباره ایمان بیان می کند، م یکوشد نظری معتدل در این باره اظهار نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کشف المحجوب و هجویری

The first part of this paper is the translation of Nicholson's introduction to Kashf Al- Mahjub. This includes Hojviri's biography and his lost works. Then it discusses Hojviri's great work, "Kashf-Al-Mahjub" in detail, referring to his references such as Al-Lom of Sarräj and Risale-i Qosheyriyyih and to some of his manuscripts as well. About the Exceptional part fourteen of the book, Nicholson...

full text

بررسی« ولایت» در کشف المحجوب هجویری

پس از توحید حضرت حق، مهم‌ترین مسأله تصوف اسلامی، مسأله «ولایت» است. هجویری عارف نامدار قرن پنجم، درباره اهمیت ولایت می‌گوید: « بدان که قاعده و اساس طریقت ومعرفت جمله بر ولایت و اثبات آن است».( هجویری، 1389: 317).. هجویری در کتاب کشف المحجوب به گونه‌ای همه جانبه و مستوفی، به موضوعاتی از جمله «ولایت» می ‌پردازد. وی ابتدا «ولی» و «ولایت» را در لغت واصطلاح بررسی نموده سپس با استشهاد به سخنان دیگر ع...

full text

درباره بنیان معرفت شناختی اخلاق

مسئله حقیقت هم در قلمرو عقل نظری و هم در حوزه عقل عملی قابل طرح است. و تلاش‌هایی که برای نادیده گرفتن آن شده نه قانع کننده بوده است و نه مفید. دستیابی انسان به شناخت حقیقت فرایند پیچیده‌ای دارد ـ که همان طور که کانت تصریح کرده است ـ در آن علاوه بر داده‌های حسی، به مفاهیم ـ مثل علیت ـ هم نیاز است. و مفاهیم برآمده از کوشش فردی انسان‌ها نیست بلکه دستاوردی فرهنگی و حاصل کار جمعی انسان‌هاست. پس تلاش...

full text

رویکرد هجویری به حلاج با تأمل در کشف المحجوب

هجویری در کشف‌المحجوب بزرگ­زاده­ای دین­ورز، پشمینه­پوشی بی‌خرقه و صوفی‌ آزاد از رسوم است. داوری­های او دربارة مشایخ گذشته و هم‌روزگارش با تأمل و شناخت همراه است. یکی از این مشایخ، حسین‌ بن‌ منصور‌ حلاج است که به گواهی تاریخ، وابستگان دستگاه خلافت عباسی مخالف او بوده‌اند. پیروان حلاج در طول تاریخ از مجازات ایمن نبود‌ه‌اند. بزرگان تصوف نیز به مقتضای ­زمان، پوشیده و به اشاره در باب او سخن گفته‌اند...

full text

فرقه‌های صوفیه تا روزگار کشف المحجوب هجویری

The first book among early mystical fexts to discuss mystical sects is Hojviri's kashf Al-Mahjub. This work was created in the fifth century (A.H). Hojviri (b. Circa 470) classifies sufis into twelve sects in one part of his work and explains their basic belliefs. The question raised by some readers of this text is whether these sect existed at all at that time. The present paper attempts to ex...

full text

بررسی کنش های گفتاری در کشف المحجوب هجویری با تکیه بر نظریه سرل

کشف­المحجوب ازقدیمی­ترین ومهم ترین متون نثرعرفانی قرن پنجم است؛ به همین دلیل از زوایای مختلف موردتوجه محققان ادبی به ویژه عرفان پژوهان بوده وموردتحلیل و کنکاش بانگاه کلاسیک به شرح و تفسیر متن آن پرداخته­اند. دراین مقاله، بارویکردی نووبراساس نظریه­ی کنش­گفتاری جان راجرز سرل و طبقه بندی پنجگانه او از کنش های گفتاری و نمونه برداری سیستماتیک پاره­گفتارهای کشف­المحجوب ، تحلیل شده است که یکی از مبانی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue None

pages  110- 138

publication date 2017-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023